12.5.07

Problem Çözmenin Kuvvetli Yolu

Serüven, ilkokulun bahçesinde yürürken kendisinden biraz daha irice bir çocuk ona geldi ve bilerek çarptı. Serüven ne olduğunu anlayamamıştı ki, Serüven’e çarpan çocuk “önüne baksana ayı” diyerek Serüven’i itti. Serüven “sen ne diyorsun, hem kendin gelip çarpıyorsun, hem de ağzını bozuyorsun” dedi. Öbür çocuk bir kere daha Serüven’i itti ve Serüven sendeleyerek yere düştü. Çocuk, Serüven’in yere düşmüş bedeninin üstüne atlayıp vurmaya başladı. Serüven de ilk başta sersemlik geçirse de, o da ona vuran çocuğa vurmaya başladı. Boğuşma çok uzun sürmedi. Karşısındaki çocuk iri, ama koftu. Serüven çocuğu yüz üstü yatırdı; sağ kolunu arkaya çevirdi ve pes ettirdi. Çocuk “pes, pes...” diye Serüven’in durması için yalvarıyordu. Serüven, durdu ve bir aydınlanma geçirdi. İçinden dedi ki, “ben ne yapıyorum, bu çocuğu dövdüm, yendim, elime ne geçti?” Çocuğun üstünden kalktı, arkadaşlarının “bravo, amma dövdün, çok iyi çaktın” gibi sözlerinin arasından sınıfa doğru yürüdü. Derste sürekli olarak, niçin kavga ettiklerini düşündü. Kavga konusunun da, kavganın da çok anlamsız olduğunu düşündü. O sıra ilkokul çocuğu olarak sürekli uzaylıları düşünüyordu. “Uzaylılar şimdi beni izlemiş olsalardı, ne gülerlerdi kimbilir?” “İnsanoğlu kısacık bir zamanda parlıyor, kızıyor ve kavga ediyor. Halbuki koca evrende bizim kavga konularımız ve kavgalarımız ne kadar küçük ve değersiz.” Serüven, daha sonraki yıllarda kendisini kızdırsalar da, hatta elle dürtükleseler de kavga etmeyi bıraktı. Bir daha hiçbir kavganın dövüşün içine girmedi. Ne kendisi saldırdı birisine, ne de bir saldırıya cevap verdi.

Peki, birisi saldırınca ne yapıyordu dersiniz? Öyle ya kendini savunması gerekmez mi, dayak yer sonra... Evet, kendini savunuyordu. Ama yine de fiziksel yolla savunmayı bırakmıştı. Ya bir sözle ya da karşısındakinin gücünü kullanarak kendini savunuyordu. Hani şu uzak doğu dövüş sanatlarının bir kısmı “aikido” gibi, rakibinin gücünden yararlanır ya onu gibi... Bazen de rakibini şoka sokan şeyler yapıyordu. Örneğin, lisedeyken yumruk atan bir çocuğa “öldün sen” diye öyle bir haykırmıştı ki, çocuk dört nala kaçmıştı. O sözü söyledikten sonra yapacağı hiçbir şey yoktu; sadece ısıracak köpek gibi havlamıştı o kadar... Bir seferinde kendisine ara sokağın birinde bıçak çekip parasını isteyen bir soyguncuya "bıçağın çok güzel, nereden aldın?" demişti. Adam dumura uğrayıp nereden aldığını söylemiş. Serüven devam etmiş: "Bak hep böyle bir bıçağım olsun istedim; kaça aldıysan o bıçak için iki katını verebilirim." demiş. Adam birdenbire bir hırsız kimliğinden kopup, birdenbire bir tüccar kimliğine bürünmüş ve pazarlığa başlamışlar.

Serüven, konuşurken bağırmayı, sesini yükseltmeyi de bırakmıştı üniversiteye geldiğinde. Çünkü sorunları akıl yolunca çözemeyen insanlar, kaba kuvvetin ilk aşaması olan bağırmayı tercih ediyorlardı. Serüven için çok zor olsa da, insanlara kızdığında yüksek sesle bağırarak aynı kelimeleri söylemeyi bırakmıştı. Ne zaman bağırması gerekse, bağırmak yerine fısıltıyla söyleyeceğini söylemeye başladı. Bir süre sonra, içinden kızdığı şeylere bağırmak yerine espri yaparak cevap vermeye başladı.

Örneğin, bir meslektaşı sen “akılsızın birisin” demişti bir gün. Serüven de, “ne kadar iyi niyetlisin, herkesi kendin gibi biliyorsun” diye cevap vermişti. Çevresindekiler çok gülmüştü bu cevaba... Serüven ama ilerleyen zamanlarda bundan da vazgeçti. İlerleyen dönemde “sen akılsızın birisin” diyen birine “bunu tespit edebildiğin için sen çok akıllı olmalısın” demişti. Adam bu sözün üstüne ne diyeceğini şaşırmış, sırtını dönüp gitmişti.

Serüven, sorunları parayla çözmekle, kaba kuvvet kullanarak çözmenin aynı anlama geldiğini düşünüyor artık. Sorunları çözmenin en iyi ve en ekonomik yolu, yaratıcılıkla, akıl kullanarak çözmek... Serüven’e göre bunun başlangıç noktası ise, önce zor da olsa eski alışkanlıkları terk etmek.