Yurt dışındaki Türklerin Sorumlulukları neler?

“Yurt dışında yaşayan Türkler kendi içlerinde dayanışma içinde olmazsa, yaşadıkları toplumdan dostlar edinmezse, kendi kültürlerini ve değerlerini tanıtmazlarsa, daha çok sözde soykırım yasa tasarıları kabul olur dünyada.“

Kanada’daki Türk Cemiyeti’ne Toronto’da yaptığım bir konuşmaya şöyle bir soru sorarak başladım: Neden Ermeniler Kanada’da sözde Türklerin soykırım yaptığına ilişkin bir tasarıyı geçirebiliyorlar da, Türkler bu tasarıyı durduramıyorlar? Cevap basit, daha iyi lobileri var. O zaman yeni bir soru geliyor? Neden Türklerin Kanada’da ve dünyanın başka bölgelerinde etkili bir lobileri yok?

Amerika’da ya da Kanada’da girişimci olan Türklerin birçoğunun yüksek bir hayali ve hedefi bulunmuyor. Bir pizzacı dükkanı açmayı başaran Türk, 20 yıl boyunca bu dükkanı işletir. Çoğu zaman mutfağa girip pizzayı da kendi pişirir. Almanya, Amerika veya Kanada gibi ekonomiler, büyüklükleri itibariyle girişimcileri büyütmeye çok elverişlidir. Türkiye’de Türk menşeli franchiselar-zincir girişimciliği yapanlar var; ne var ki Amerika’da, Kanada’da büyük bir zincir kurayım / kuralım diyen, en azından bunu hayal eden dahi yok (inşallah olur). Almanya’da, Amerika’da yüzlerce dönerci, yüzlerce market var. Bunlar bir araya gelip tek bir marka ve sistem altında organize olsalar, ciroları ve karları roket gibi yükselir. Ama bu liderliği gösterecek ve böyle bir liderliği kabul edecek kimse şimdilik yok. Yurt dışındaki Türklerin işbirliği kabiliyeti çok düşük.

Hintliler, Çinliler, Güney Koreliler kendilerinden olanlara Kuzey Amerika’da son derece sahip çıkıyorlar. Eğer üniversite hocası iseler, kendi ülkelerinden sistemli bir şekilde öğrenci getiriyorlar. Bizim Türk hocalarında sistemli bir şekilde Türkiye’den öğrenci getirmesi ve gelmek isteyenlere yardımcı olması gerek.

Yurt dışındaki Türkler, ayrıca bölünmüşlük de yaşıyorlar. Konferanstan sonra yanıma gelen orta yaşlı bir hanım, “Kanada’da şu grubu, bu grubu var. Bir araya gelemiyoruz.” dedi. Acelem olduğu için kendisine cevap veremedim ama zaten Türkleri şu gruptan, bu gruptan diye tanımlamanın bizzat kendisi, bu ülkelerde başka toplumlara göre nüfus olarak az olan Türkleri bölmekte ve gücünü zayıflatmaktadır.

New Heaven’da bir Türk pizzacısı işletme sahibi “Daha çok Türk, Kuzey Amerika’ya gelmeli” diyor. Çünkü Amerika’da yaşayan Türk sayısının fazla olmasının ticaretten de tutun da siyasete ve genel olarak her alanda etkimizi arttıracağını fark etmiş.

Yurt dışında yaşayan Türklerin hayalleri ve idealleri de küçük. Kuzey Amerika’da son 10 yılda binlerce Türkle tanıştım, ama aralarında milyar dolarlık bir şirket kuracağım diyen de görmedim, Amerika’da her hangi bir alanda süper bir başarı elde edeceğim diyen de… Bu hedeflere sahip olmayanların bu tür başarılara ulaşması mümkün değildir; milyar dolarlık başarılar tesadüfen elde edilmez.

Amerika ve Kanada’da yaşayan Türklerin çoğu maalesef izole yaşıyorlar. Türk lokantalarında yemek yiyip yine Türklerle görüşüyorlar, Türk dizileri izliyorlar. Çoğu hayatlarında bir defa bir Kuzey Amerika gazetesi alıp okumuş değil. 30 yıl Amerika’da kalıp aile dostu edindikleri bir Amerikalı / bir Kanadalı dahi yok. Birçoğu komşularıyla dahi görüşmüyor.

Dünyanın dört bir tarafındaki Türklerin birçoğu, yaşadıkları ülkenin insanlarıyla nasıl dost olacaklarını bilmiyor. Akıllarında korkular da var: “Ya onlara benzersek, ya çocuğum onlara benzerse, ya ahlakları bozulursa…” Ancak Kuzey Amerika’da son derece iyi insanlar, örnek insanlar, dostluklarından istifade edeceğimiz insanlar da var. Diğer taraftan biz Türklerin, yaşadığımız ülkenin insanlarıyla dostluk kurmamız sayesinde onları etkileme şansımız var. Müslümanlığın ne kadar güzel bir din olduğunu, Türklerin ne kadar iyi ve medeni insanlar olduğunu da gösterebiliriz. Peki, iyi özellikleri olan Kanadalılarla ya da Amerikalılar nasıl tanışabilir ve dost olabiliriz? Amerika’da hemen her semtte kitap kulüpleri vardır. Ayda bir belirli bir kitabı tartıştıkları bu kulüplerdeki insanların birçoğu, eğitime önem veren, iş güç sahibi insanlardır. Dilim hala çok iyi değil diyenler, satranç kulüplerine üye olabilirler. Satrancın kendi dili vardır. Buradaki önerilerim kitap kulübü ya da satranç kulübü sadece birer örnektir. Sayısız kurs, bize yaşadığımızın ülkenin bir kursa gidecek kadar, eğitime önem veren insanlarıyla tanışma imkanı verir.